Τρίτη 14 Ιουνίου 2011

To Χρήμα ως Κέρδος (Μέρος 15ο)


Η αναφορά στις συγκεκριμένες videoταινίες γίνεται με αφορμή, τα σχόλια που έγιναν σε κυπριακό blog.* Συγκεκριμένα τα σχόλια που κάνει ο Άρης μετά την παρακολούθηση της ταινίας κινουμένων σχεδίων με τίτλο "Το Χρήμα ως Χρέος".

Από το πρώτο σχόλιο «...Εντάξει, αλλά από αυτό δεν μπορώ να βγάλω κανένα συμπέρασμα για την συνολική αξία όλου του χρήματος που βρίσκεται σε κυκλοφορία και τι σημαίνει αυτή η αξία. Επίσης δεν κατανοώ πως καθορίζεται η αξία ενός μεμονωμένου προϊόντος...Γιατί δε βλέπω πως ο άνθρωπος μπορεί να δημιουργήσει αξία αν η μηχανή δεν μπορεί, αφού για τον εργοδότη δεν υπάρχει ουσιώδης διαφορά μεταξύ τους (αν δεν υπάρχουν νόμοι που προστατεύουν τον εργάτη). Τέλος πάντων, εγώ δεν έχω καταλάβει ακόμα τι είναι η αξία».

Καταλήγει ο Άρης, θέτοντας την ουσία του ζητήματος. Ουσία, την οποία με κάθε τρόπο προσπαθεί, από παλιά, να καταχωνιάσει η κυρίαρχη αστική προπαγάνδα, όπως συμβαίνει και σήμερα, με την βοήθεια και των ηλεκτρονικών μέσων.

Σε ένα δεύτερο σχόλιό του ο Άρης, ανάμεσα στ’ άλλα, επαναλαμβάνει την ίδια ερώτηση στον συνομιλητή του, επιζητώντας μια απάντηση που να του λύνει το πρόβλημα.

Λέει, «…Το πρόβλημα που θέτω είναι το εξής: τι είναι η αξία και με πιο τρόπο την προσαρτούμε σε ένα αντικείμενο, είτε είναι χρυσός, είτε είναι χαρτονόμισμα, είτε είναι κουτσιά, είτε είναι επιταγή, είτε ακόμα δεν είναι φυσικό αντικείμενο αλλά ένα σύμβολο καταχωρημένο στην μνήμη ενός υπολογιστή… Προσπαθώντας να ξεκινήσω από κάπου, βρίσκω ως κεντρικό σημείο την έννοια της αξίας. Μου φαίνεται δηλαδή ότι το πρωτεύων ζήτημα δεν είναι το ποιος υλικός φορέας χρησιμοποιείται για να μεταβιβαστεί η αξία των εμπορευμάτων, αλλά τι είναι η ίδια η αξία».

Και με το τρίτο σχόλιο του ο Άρης, μετά την ανταλλαγή απόψεων που έχει προηγηθεί μεταξύ των σχολιαστών στο post, κάνει φανερό ότι το ερώτημά του «τι είναι η ίδια η αξία;» έχει μείνει αναπάντητο.

«Κοίτα, osr, νόμιζα ότι ήταν ξεκάθαρο ότι αναφερόμουν μόνο στην οικονομική έννοια της λέξης “αξία”…. Το θέμα είναι πως προκύπτει αυτή η ανταλλακτική αξία και τι σημαίνει το σύνολο της αξίας όλων των νομισμάτων ενός κράτους; Πως καθορίζεται; Γιατί δεν είναι λιγότερο ή περισσότερο; Δεν περιμένω κατ’ ανάγκην απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα, γιατί είναι δύσκολο και δεν ξέρω κανέναν που το έχει απαντήσει - χωρίς να λέω ότι δεν υπάρχει».

Είναι φανερή η σύγχυση που υπάρχει, και δεν θα κάνει λάθος, αν υποστηρίξει κανείς, ότι αυτή η σύγχυση είναι, έτσι κι αλλιώς, επιτυχία της αστικής διανόησης και προπαγάνδας, αλλά κυρίως της αστικής παιδείας. Κυρίαρχη η αστική τάξη, κυρίαρχη και η ιδεολογία της. Δηλαδή, το ψέμα.

Τι είναι, λοιπόν, η ίδια η αξία;

Το ερώτημα βεβαίως έχει απαντηθεί διεξοδικά, από τον 19ο αιώνα, στο μεγαλοφυές έργο του Καρλ Μαρξ, το “Κεφάλαιο”. Είναι όμως λογικό, μαζί με τ’ άλλα, να επανέρχεται ξανά και ξανά το απαντημένο ερώτημα, από εκείνους τους νέους ανθρώπους που ανησυχούν και προβληματίζονται, από τις δυσμενείς σε βάρος του λαού, οικονομικές εξελίξεις.

Συνεχίζεται…

* Κυπριακό Blog ΕΔΩ

4 σχόλια:

  1. φίλε συντροφικούς χαιρετισμούς!!! χαίρομαι πολύ που το blog και οι διαλόγοι που γίνονται εκεί δίνει τροφή και βρίσκει ανταπόκριση!!!!

    ο μαρξ όταν αναφέρεται σε αξία μιλά για την εκτελούμενη εργασία.....

    ο αλεξάντερ μπέργκμαν στο αλφαβητάρι του αναρχισμού έρχεται και ανατρέπει αυτό που λέει ο μάρξ γιατί πολύ απλά δεν είναι υπολογίσιμο οπότε το απορρίπτει

    αντιγράφω από το μπλοκ:

    "το θέμα της αξίας και της τιμής (χρηματικής) το έθεσε πολύ καλά ο μπεργκμαν στο αλφαβητάρι του αναρχισμού

    η αξία είναι κάτι που είναι σχετικό …. για σένα πχ ένα αντικειμενο μπορεί να είναι ανεκτιμητης αξίας γιατί είσαι συναισθηματικά δεμένος μαζί του

    ενώ για μένα δεν έχει καμιά απολύτως αξία

    το θέμα της τιμής είναι κάτι άλλο

    η τιμή είναι κάτι που αποφασίζουν οι άνθρωποι

    πως μπορείς να μετρήσεις την τιμή ενός αγαθού;

    στην τελική για να επιλέξεις ποια ειναι η αρμόζουσα τιμή το πιο βασικό είναι πόση εργασία καταναλώθηκε για ν α γίνει κάτι

    όλα καταλήγουν στην ανθρώπινη εργασία
    όλα τα κόστα

    ο μπέργκμαν θέτει όμως έναν προβληματισμό

    πχ στην περίπτωση που ένας ξυλουργός για να κάνει μια πολυθρόνα χρειαστεί δύο ώρες

    και ένας άλλος ξυλουργός για να κάνει την ίδια πολυθρόνα με τα ίδια χαρακτηριστικά ποιοτητα κλπ χρειαστεί 4 ώρες

    ποια πολυθρόνα αποτιμάται περισσότερο;

    έθεσε και κάτι άλλο πολύ σημαντικό

    ένας γιατρός χειρούργος μέσα σε μισή ώρα από την ώρα που σε φέραν στο νοσοκομείο σου έκανε εγχειρηση και σου αφαίρεσε ένα μολυσμένο όργανο και έτσι σου έσωσε την ζωή

    καταναλώνοντας εργασία μισής ώρας

    άρα αν πάρουμε την εργασία ως μέτρο αποτίμησης θα φτάσουμε στο εξωφρενικό η πολυθρόνα να αποτιμάται περισσότερο από την ζωή σου

    επίσης στην μισή ώρα εγχείρισης δεν υπολογίζουμε καν τα χρόνια σπουδών κλπ κλπ

    οπότε ο μπέργκμαν καταλήγει ότι δεν υπάρχει ουσιαστικός τρόπος αποτιμησης των αγαθών

    η τιμή δεν έχει ουσιαστικο τρόπο μέτρησης

    και θεωρεί ότι ως εκ τούτου δεν χρειάζονται τα χρήματα τα οποία δεν μπορούν να εκφράσουν τιμή ούτε αξία

    συμφωνώ απολύτως με τον μπέργκμαν
    θεωρώ ότι τα χρήματα είναι περιττά

    και οι άνθρωποι μπορούν ανά πάσα στιγμή συναινεντικά να βρουν τρόπους να ανταλλάζουν αγαθά και υπηρεσίες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αγαπητέ φίλε osr γεια σου.
    Την ανάρτησή σου (Το χρήμα ως χρέος), και τα σχετικά σχόλια, συνεπώς, τα είδα με πολύ καθυστέρηση. Έτσι δεν είχα την ευκαιρία να συμμετέχω στην ενδιαφέρουσα συζήτηση που έγινε .
    Η ειλικρίνεια, το πραγματικό ενδιαφέρον για τους νόμους της κοινωνικής κίνησης, που υπονοείται, η καλή πρόθεση τόσο η δική σου, όσο και των σχολιαστών, αλλά κυρίως η τοποθέτηση απέναντι στη σύγχυση που προσπαθούν να σπείρουν οι δημιουργοί των συγκεκριμένων ταινιών, ήταν η αφορμή για το "Χρήμα ως Κέρδος".
    Στις αναρτήσεις που θα ακολουθήσουν ελπίζω να βρεις τις απαντήσεις τόσο για το τι είναι η αξία, αλλά και ότι από αυτό το βασικό ζήτημα προκύπτει.
    Προς το παρόν θα σου έλεγα ότι το "συμφωνώ απολύτως" θα είναι πάντα μια υπερβολή.
    Τα λεγόμενα του Μπέργκμαν, που αναφέρεις, μου φέρνουν στο νου, άνθρωπο ο οποίος πέφτωντας στο κενό χειρονομεί, προσπαθώντας να πιαστεί από κάπου.
    Ένα παράδειγμα. Λέει «…η αξία είναι κάτι που είναι σχετικό... για σένα πχ ένα αντικείμενο μπορεί να είναι ανεκτίμητης αξίας γιατί είσαι συναισθηματικά δεμένος μαζί του».
    Τότε απλά δεν το πουλάς. Αν όμως βρεθείς στην ανάγκη να πουλήσεις το αντικείμενο με το οποίο είσαι συναισθηματικά δεμένος, εσύ αγαπητέ φίλε osr που λες ότι συμφωνείς απολύτως με τον Μπέργκμαν, πιστεύεις ότι ο αγοραστής την στιγμή της αγοροπωλησίας θα εκτιμήσει την τιμή του, σε σχέση με τα συναισθήματά σου γιαυτό ή με την τρέχουσα τιμή ενός άλλου ίδιου αντικειμένου που μπορεί να βρει στην αγορά;

    Όλη η επιχειρηματολογία του Μπέργκμαν,"στο αλφαβητάρι του αναρχισμού", είναι μια συναισθηματική φλυαρία που δεν αντέχει σε κριτική.
    Η επικοινωνία μαζί σου ήταν για μένα χαρά και ικανοποίηση.

    Σε χαιρετώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. φίλε θα διαβάσω με την πρωτη ευκαιρία το κεφάλαιο και όχι ερμηνείες του από άλλους κάτι που έπρεπε να το κάνω εδώ και καιρό αλλά ανέβαλα συνεχώς λόγω όγκου!

    από κει και πέρα αυτό που θεωρώ ότι λέει ο μπέργκμαν και είναι σε αυτό που συμφωνώ είναι το απλό γεγονός ότι στην πραγματικότητα αν δεν υπήρχε η αγορά η καπιταλιστική, η αξία δεν μπορεί να μετρηθεί, δεν υπάρχει πραγματικό μέτρο για να την υπολογισεις

    οπότε στην μετακαπιταλιστική εποχή δεν υπάρχει λόγος να μετράμε αξία για τα παραγόμενα αγαθά

    αυτό αντιλαμβάνομαι από τα λεγόμενα του μπέργκμαν ο οποίος μιλά για την μετα την ανατροπή του καπιταλισμού εποχή και δεν ερμηνεύει την "αξία" μέσα στην καπιταλιστική κοινωνία

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Φίλε osr γειά σου. Είναι το καλύτερο που έχεις να κάνεις. Θα σου πρότεινα σαν εισαγωγή στο "Κεφάλαιο" να διαβάσεις τα δυο παρά κατω κείμενα που είναι από διαλέξεις που έγιναν από τον ίδιο τον Μαρξ. Εκτός από διευκόλυνση στην προσέγγιση του Κεφαλαίου, θα διαπιστώσεις τον εκφραστικό τύπο, που ο Μαρξ θεωρούσε καθήκον του να χρησιμοποιεί μιλώντας μπροστά σε εργάτες και αγωνιστές του εργατικού κινήματος. Μίλαγε με μια απλή καθαρή και άμεση γλώσσα, αλλά συγχρόνως αρνιόταν να κάνει οποιαδήποτε παραχώρηση σχετικά με το επιστημονικό περιεχόμενο των θεωριών του. Πίστευε ότι οι εργάτες μπορούσαν θαυμάσια να υπερπηδήσουν τις δυσκολίες που δημιουργεί στον καθένα η μελέτη ενός πραγματικά επιστημονικού κειμένου. Και για ένα λόγο παραπάνω, γιατι το δικό του έργο, τους αφορά άμεσα.

    "Μισθός, Τιμή και Κέρδος"
    http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?file=article&name=News&sid=8284

    "Μισθωτή εργασία και Κεφάλαιο"
    http://ropewalker.pblogs.gr/karl-marx-misthwth-ergasia-kai-kefalaio.html

    Ελπίζω να τα ξαναπούμε. Σε χαιρετώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή