ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ - ΑΣΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
Ξηλώνουν βήμα βήμα το δικαίωμα στην απεργία *
Από κινητοποίηση ενάντια στην ποινικοποίηση
της συνδικαλιστικής δράσης
Η συντριπτική πλειοψηφία των κινητοποιήσεων που πάνε στα
δικαστήρια, κρίνονται διαχρονικά παράνομες ή/και καταχρηστικές
Η συζήτηση για την αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου, με κατεύθυνση να μπουν μεγαλύτερα εμπόδια στην κήρυξη της απεργίας από τα συνδικάτα, δεν «έκλεισε» με τη συμφωνία που έκαναν στη Γενεύη η συνδικαλιστική πλειοψηφία με τις Ενώσεις των εργοδοτών.
Αντίθετα, η συμμετοχή της ΓΣΕΕ στον «κοινωνικό διάλογο» με αυτό το θέμα, υπό την αιγίδα μάλιστα του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας, και η συναίνεση που προσέφερε για αλλαγές σε άλλες διατάξεις του νόμου 1264/82 διευκολύνουν την κυβέρνηση και την εργοδοσία να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα, όταν το επιλέξουν.
Αυτό που πρέπει να έχουν καθαρό οι εργαζόμενοι, είναι ότι και στις σημερινές συνθήκες, η κατάσταση που έχουν διαμορφώσει το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις του, με τη βοήθεια της αστικής Δικαιοσύνης, έχει υπονομεύσει σε μεγάλο βαθμό το δικαίωμα στην απεργία. Πάνω σ' αυτό το έδαφος γίνεται η συζήτηση για αλλαγές που θα κάνουν πιο αντιδραστικό το θεσμικό πλαίσιο για τη συνδικαλιστική δράση.
Από αυτή τη σκοπιά, δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των απεργιών που φτάνουν στα δικαστήρια με προσφυγή της εργοδοσίας, χαρακτηρίζονται παράνομες ή/και καταχρηστικές.
Στη βάση των εκατοντάδων δικαστικών αποφάσεων, η αστική Δικαιοσύνη κτίζει μεθοδικά ένα ασφυκτικό πλαίσιο όρων και προϋποθέσεων που κάνουν σχεδόν αδύνατη την οργάνωση μιας απεργίας, ακόμα κι αν αυτή κηρυχτεί με βάση τις διαδικασίες που προβλέπει ο Ν. 1264/82.
Τα στοιχεία
είναι αποκαλυπτικά και αμείλικτα: Στην Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών
«ΝΟΜΟΣ» είναι καταχωρημένες 121 δικαστικές αποφάσεις για απεργιακές
διαφορές, για την περίοδο 1985 - 2001. Από αυτές, οι 104 έκριναν
παράνομη την απεργία, ενώ μόλις 17 την έκριναν νόμιμη! Μάλιστα, από τις
17 αποφάσεις, τουλάχιστον τρεις πρωτόδικες ανατράπηκαν στο Εφετείο!
Συνολικά, στο συγκεκριμένο διάστημα, που ξεκινάει τρία μόλις χρόνια μετά την ψήφιση του Ν. 1264/82 από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, το 88% των απεργιών κρίθηκαν παράνομες!
Σύμφωνα με μια άλλη επεξεργασία, την οποία έκανε και δημοσίευσε ο «Ρ» το 2008, από το 1999 μέχρι και τον Ιούνη του 2008 εκδικάστηκαν 248 προσφυγές της εργοδοσίας σε βάρος απεργιακών κινητοποιήσεων (εξαιρείται ο Δεκέμβρης του 2003 και ολόκληρο το 2005, επειδή το Πρωτοδικείο δε διέθετε τα στοιχεία). Από αυτές τις προσφυγές, οι 215, δηλαδή το 86,7%, κρίθηκαν πρωτόδικα παράνομες ή/και καταχρηστικές!
Νόμιμες κρίθηκαν 30, ενώ 3 ακόμα προσφυγές παραπέμφθηκαν να δικαστούν σε άλλο δικαστήριο ή συνέτρεξε άλλος λόγος, ώστε να μη βγει τελεσίδικη απόφαση.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η δικαστική απόφαση που έκρινε παράνομη και καταχρηστική την απεργία - αποχή των εργαζομένων στο Δημόσιο από τη διαδικασία της «αξιολόγησης».
Συνοπτικά, το σκεπτικό της απόφασης είναι ότι μια απεργία, όταν χαρακτηρίζεται «πολιτική» από τα δικαστήρια, είναι ασυζητητί παράνομη, όπως παράνομη είναι και όποια απεργία διεκδικεί την κατάργηση αντεργατικών και αντιλαϊκών νόμων!
Συγκεκριμένα, το δικαστήριο αποφάνθηκε πως «η αμιγώς πολιτική απεργία, δηλαδή εκείνη που επιδιώκει αμιγώς πολιτικούς σκοπούς (π.χ. ανατροπή της κυβέρνησης, τη συμβολή στην επικράτηση πολιτικού κόμματος) (...) είναι παράνομη».
Επίσης, ότι η απεργία διαμαρτυρίας «δεν μπορεί να έχει ως σκοπό την κάμψη της βούλησης των νομοθετικών οργάνων, ούτε μπορεί να διαρκέσει μέχρι η πολιτεία να υποκύψει και να αποδεχθεί τα αιτήματα των απεργών, διαφορετικά, αν έχει τέτοιο σκοπό είναι παράνομη»!
Όπως φαίνεται, η
αστική Δικαιοσύνη έχει «ποικιλία» στο σκεπτικό με το οποίο κρίνει
παράνομες ή/και καταχρηστικές τις απεργίες, ενώ δεν λείπει και η
παραδειγματική τιμωρία συνδικαλιστών που πρωτοστάτησαν σε μια απεργία,
όπως στην περίπτωση των χαλυβουργών.
Ενδεικτικά, άλλες δικαστικές αποφάσεις επικαλούνται καθαρά τυπικούς λόγους (τρόπος κήρυξης της απεργίας, αρμόδιο όργανο που την κηρύσσει, χρόνος προειδοποίησης της εργοδοσίας κ.ά.), άλλες επικαλούνται το «διευθυντικό δικαίωμα» του εργοδότη, σε σύγκρουση με τα αιτήματα των εργαζομένων (π.χ., σε κινητοποιήσεις που έχουν αίτημα την ανάκληση μιας απόλυσης) και άλλες χρησιμοποιούν το επιχείρημα ότι μια απεργία προκαλεί μεγαλύτερη ζημιά στην επιχείρηση από το όφελος που προσδοκούν οι απεργοί.
Συχνή είναι η επίκληση και του «γενικού συμφέροντος», που συγκαλύπτει ότι στην απεργία συγκρούεται τάξη με τάξη, με εκ διαμέτρου αντίθετα συμφέροντα.
Χαρακτηριστική γι' αυτό είναι η απόφαση του Εφετείου Αθηνών 5687/2004, που είχε κρίνει παράνομη την απεργία των ξενοδοχοϋπαλλήλων την περίοδο πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων, με το σκεπτικό ότι από την επιτυχία των Αγώνων και από την αύξηση της τουριστικής κίνησης κρίνεται το γενικό συμφέρον του κοινωνικού συνόλου!
Ανάλογα επιχειρήματα αξιοποιήθηκαν και την περίοδο
της κρίσης, για παράδειγμα σε βάρος των ναυτεργατών.
Όταν απεργούσαν ενάντια στο καμποτάζ, πέρα από την κατηγορία ότι διώχνουν τους τουρίστες και συμβάλλουν στην καθυστέρηση της ανάκαμψης, αντιμετώπισαν και τη συκοφαντία ότι με τον αγώνα τους ενάντια στην άρση του καμποτάζ υπονομεύουν τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην ακτοπλοΐα και τον τουρισμό.
Οι εξελίξεις, με το διώξιμο χιλιάδων ναυτεργατών από τα πλοία, την κατάργηση επί της ουσίας των κλαδικών συμβάσεων και των οργανικών συνθέσεων στα πλοία, σε αντιδιαστολή με τα κέρδη των εφοπλιστών και των μεγάλων τουριστικών ομίλων, επαληθεύουν ότι δεν μπορούν να υπάρξουν «κοινά συμφέροντα» ανάμεσα στο κεφάλαιο, από τη μια, στους εργαζόμενους και τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού, από την άλλη...
Από τη στήλη "ΕΡΓΑΤΙΚΑ" του Ριζοσπάστη.
δικαστήρια, κρίνονται διαχρονικά παράνομες ή/και καταχρηστικές
Η συζήτηση για την αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου, με κατεύθυνση να μπουν μεγαλύτερα εμπόδια στην κήρυξη της απεργίας από τα συνδικάτα, δεν «έκλεισε» με τη συμφωνία που έκαναν στη Γενεύη η συνδικαλιστική πλειοψηφία με τις Ενώσεις των εργοδοτών.
Αντίθετα, η συμμετοχή της ΓΣΕΕ στον «κοινωνικό διάλογο» με αυτό το θέμα, υπό την αιγίδα μάλιστα του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας, και η συναίνεση που προσέφερε για αλλαγές σε άλλες διατάξεις του νόμου 1264/82 διευκολύνουν την κυβέρνηση και την εργοδοσία να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα, όταν το επιλέξουν.
Αυτό που πρέπει να έχουν καθαρό οι εργαζόμενοι, είναι ότι και στις σημερινές συνθήκες, η κατάσταση που έχουν διαμορφώσει το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις του, με τη βοήθεια της αστικής Δικαιοσύνης, έχει υπονομεύσει σε μεγάλο βαθμό το δικαίωμα στην απεργία. Πάνω σ' αυτό το έδαφος γίνεται η συζήτηση για αλλαγές που θα κάνουν πιο αντιδραστικό το θεσμικό πλαίσιο για τη συνδικαλιστική δράση.
Από αυτή τη σκοπιά, δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των απεργιών που φτάνουν στα δικαστήρια με προσφυγή της εργοδοσίας, χαρακτηρίζονται παράνομες ή/και καταχρηστικές.
Στη βάση των εκατοντάδων δικαστικών αποφάσεων, η αστική Δικαιοσύνη κτίζει μεθοδικά ένα ασφυκτικό πλαίσιο όρων και προϋποθέσεων που κάνουν σχεδόν αδύνατη την οργάνωση μιας απεργίας, ακόμα κι αν αυτή κηρυχτεί με βάση τις διαδικασίες που προβλέπει ο Ν. 1264/82.
Παράνομες οι εννιά στις δέκα!
Συνολικά, στο συγκεκριμένο διάστημα, που ξεκινάει τρία μόλις χρόνια μετά την ψήφιση του Ν. 1264/82 από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, το 88% των απεργιών κρίθηκαν παράνομες!
Σύμφωνα με μια άλλη επεξεργασία, την οποία έκανε και δημοσίευσε ο «Ρ» το 2008, από το 1999 μέχρι και τον Ιούνη του 2008 εκδικάστηκαν 248 προσφυγές της εργοδοσίας σε βάρος απεργιακών κινητοποιήσεων (εξαιρείται ο Δεκέμβρης του 2003 και ολόκληρο το 2005, επειδή το Πρωτοδικείο δε διέθετε τα στοιχεία). Από αυτές τις προσφυγές, οι 215, δηλαδή το 86,7%, κρίθηκαν πρωτόδικα παράνομες ή/και καταχρηστικές!
Νόμιμες κρίθηκαν 30, ενώ 3 ακόμα προσφυγές παραπέμφθηκαν να δικαστούν σε άλλο δικαστήριο ή συνέτρεξε άλλος λόγος, ώστε να μη βγει τελεσίδικη απόφαση.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η δικαστική απόφαση που έκρινε παράνομη και καταχρηστική την απεργία - αποχή των εργαζομένων στο Δημόσιο από τη διαδικασία της «αξιολόγησης».
Συνοπτικά, το σκεπτικό της απόφασης είναι ότι μια απεργία, όταν χαρακτηρίζεται «πολιτική» από τα δικαστήρια, είναι ασυζητητί παράνομη, όπως παράνομη είναι και όποια απεργία διεκδικεί την κατάργηση αντεργατικών και αντιλαϊκών νόμων!
Συγκεκριμένα, το δικαστήριο αποφάνθηκε πως «η αμιγώς πολιτική απεργία, δηλαδή εκείνη που επιδιώκει αμιγώς πολιτικούς σκοπούς (π.χ. ανατροπή της κυβέρνησης, τη συμβολή στην επικράτηση πολιτικού κόμματος) (...) είναι παράνομη».
Επίσης, ότι η απεργία διαμαρτυρίας «δεν μπορεί να έχει ως σκοπό την κάμψη της βούλησης των νομοθετικών οργάνων, ούτε μπορεί να διαρκέσει μέχρι η πολιτεία να υποκύψει και να αποδεχθεί τα αιτήματα των απεργών, διαφορετικά, αν έχει τέτοιο σκοπό είναι παράνομη»!
«Ποικιλία» στο σκεπτικό
Ενδεικτικά, άλλες δικαστικές αποφάσεις επικαλούνται καθαρά τυπικούς λόγους (τρόπος κήρυξης της απεργίας, αρμόδιο όργανο που την κηρύσσει, χρόνος προειδοποίησης της εργοδοσίας κ.ά.), άλλες επικαλούνται το «διευθυντικό δικαίωμα» του εργοδότη, σε σύγκρουση με τα αιτήματα των εργαζομένων (π.χ., σε κινητοποιήσεις που έχουν αίτημα την ανάκληση μιας απόλυσης) και άλλες χρησιμοποιούν το επιχείρημα ότι μια απεργία προκαλεί μεγαλύτερη ζημιά στην επιχείρηση από το όφελος που προσδοκούν οι απεργοί.
Συχνή είναι η επίκληση και του «γενικού συμφέροντος», που συγκαλύπτει ότι στην απεργία συγκρούεται τάξη με τάξη, με εκ διαμέτρου αντίθετα συμφέροντα.
Χαρακτηριστική γι' αυτό είναι η απόφαση του Εφετείου Αθηνών 5687/2004, που είχε κρίνει παράνομη την απεργία των ξενοδοχοϋπαλλήλων την περίοδο πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων, με το σκεπτικό ότι από την επιτυχία των Αγώνων και από την αύξηση της τουριστικής κίνησης κρίνεται το γενικό συμφέρον του κοινωνικού συνόλου!
Ανάλογα επιχειρήματα αξιοποιήθηκαν και την περίοδο
της κρίσης, για παράδειγμα σε βάρος των ναυτεργατών.
Όταν απεργούσαν ενάντια στο καμποτάζ, πέρα από την κατηγορία ότι διώχνουν τους τουρίστες και συμβάλλουν στην καθυστέρηση της ανάκαμψης, αντιμετώπισαν και τη συκοφαντία ότι με τον αγώνα τους ενάντια στην άρση του καμποτάζ υπονομεύουν τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην ακτοπλοΐα και τον τουρισμό.
Οι εξελίξεις, με το διώξιμο χιλιάδων ναυτεργατών από τα πλοία, την κατάργηση επί της ουσίας των κλαδικών συμβάσεων και των οργανικών συνθέσεων στα πλοία, σε αντιδιαστολή με τα κέρδη των εφοπλιστών και των μεγάλων τουριστικών ομίλων, επαληθεύουν ότι δεν μπορούν να υπάρξουν «κοινά συμφέροντα» ανάμεσα στο κεφάλαιο, από τη μια, στους εργαζόμενους και τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού, από την άλλη...
Από τη στήλη "ΕΡΓΑΤΙΚΑ" του Ριζοσπάστη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου