Είναι, λοιπόν, αναγκαίο... να μπει φραγμός στη γιγάντωση της παραπαιδείας και στην απώλεια του μορφωτικού χαρακτήρα του Λυκείου.

Γίνεται χειρότερο το Λύκειο με την «τράπεζα θεμάτων»*

 

Την περασμένη Πέμπτη άρχισαν οι προαγωγικές εξετάσεις των μαθητών της Α' Λυκείου με το καινούριο σύστημα, που προβλέπει ο νόμος για το «νέο Λύκειο».

Σύμφωνα με αυτό, σε κάθε εξεταζόμενο μάθημα (πλην των μαθημάτων επιλογής) ο καθηγητής βάζει τα δύο από τα τέσσερα θέματα προς εξέταση, ενώ τα άλλα δύο κληρώνονται από «τράπεζα θεμάτων». 

Στο τέλος όλα τα θέματα βαθμολογούνται από τον οικείο καθηγητή. Και ο συνολικός βαθμός που θα συγκεντρώσουν οι μαθητές στην Α' Λυκείου (όπως και ο συνολικός βαθμός που θα συγκεντρώσουν στη Β' Λυκείου, την επόμενη χρονιά) θα μετρήσει, με βάση κάποιους συντελεστές, για την πρόσβασή τους στην Ανώτατη Εκπαίδευση. 

Η «τράπεζα θεμάτων» άνοιξε την περασμένη Δευτέρα και οι αντιδράσεις απέναντι στο νέο σύστημα εντάθηκαν - δικαιολογημένα - καθώς πολλά από τα θέματά της χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό δυσκολίας και δεν απευθύνονται στο «μέσο μαθητή».

Ενα από τα βασικά επιχειρήματα του υπουργείου Παιδείας για την «τράπεζα» είναι ότι έτσι επιτυγχάνεται όλα τα σχολεία να ολοκληρώνουν την ύλη και πρακτικά οι μαθητές όλων των σχολείων να μαθαίνουν τα ίδια πράγματα. Δεν είναι όμως έτσι. Το ενιαίο της ύλης εξασφαλίζεται από τα κοινά βιβλία και τα κοινά αναλυτικά προγράμματα. 

Από κει και πέρα, όμως, δεν μπορεί να αναιρεθούν η ταξικότητα της Εκπαίδευσης, οι διαφορετικές αφετηρίες των σχολείων και των μαθητών αλλά και οι διαφορές από περιοχή σε περιοχή. 

Η «τράπεζα» δεν αναιρεί, αλλά αντίθετα εντείνει αυτές τις ταξικές διαφορές, αφού εντελώς διαφορετική δυνατότητα προετοιμασίας θα έχει ένας μαθητής που μπορεί να κάνει, π.χ., ιδιαίτερα στα μαθήματα που είναι πιο αδύνατος ή αυτός που μπορεί να κάνει φροντιστήριο, από το παιδί που δεν έχει τέτοια οικονομική δυνατότητα. Ταυτόχρονα, τα φροντιστήρια θα διευρύνουν την πελατεία τους από ακόμα μικρότερες ηλικίες.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι ιδιοκτήτες των φροντιστηρίων υποδέχτηκαν με ικανοποίηση την «τράπεζα» λέγοντας ότι... ανεβάζει το επίπεδο των εξετάσεων. 

Το επίπεδο όμως του σχολείου δεν ανεβαίνει από τις εξετάσεις, αλλά, κατά πρώτο λόγο, από το πώς διαπαιδαγωγούνται τα παιδιά και ακόμα από το τι και πώς μαθαίνουν. Η «τράπεζα» είναι ένα μέτρο που τυποποιεί τη διαδικασία της μάθησης, αφού οι μαθητές θα καταλήξουν να διαβάζουν πιο πολύ τα τυποποιημένα προς εξέταση θέματα, παρά τα βιβλία τους. 

Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί θα χάνουν όλο και περισσότερο τον παιδαγωγικό τους ρόλο και θα μετατρέπονται σε προγυμναστές εξετάσεων. Με το νέο σύστημα συνολικά, το Λύκειο προσδένεται ακόμα πιο έντονα στη διαδικασία της πρόσβασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση και χάνει ακόμα περισσότερο το μορφωτικό του ρόλο.

Αυτό το «νέο Λύκειο» θα αποθαρρύνει ακόμα περισσότερους μαθητές από το να το επιλέξουν και θα σπρώξει περισσότερα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων εκτός Εκπαίδευσης μετά το Γυμνάσιο. Εξάλλου, λαμβάνοντας υπόψη και τον υψηλό βαθμό δυσκολίας των θεμάτων, εκπαιδευτικοί εκτιμούν ότι απευθύνονται σε ένα 25 - 30% των μαθητών, άρα στόχος αυτών των θεμάτων δεν είναι η αποτίμηση των γνώσεων των μαθητών, αλλά το... «φιλτράρισμά» τους, δηλαδή το να «κοπούν», να αποθαρρυνθούν, να μη συνεχίσουν κάποιοι το Λύκειο και να δοθεί αντίστοιχο μήνυμα και στις επόμενες γενιές.

Ειδικά για φέτος, για τους μαθητές της Α' Λυκείου η αδικία του νέου συστήματος είναι διπλή. Η «τράπεζα θεμάτων» άνοιξε μόλις τρεις μέρες πριν την έναρξη των εξετάσεων και περιλαμβάνει συνολικά πάνω από 9.000 θέματα! 

Πρακτικά, είναι αδύνατο για τους μαθητές της 

φετινής Α' Λυκείου να προετοιμαστούν πάνω σε αυτά. 

Αυτό, όμως, δεν θα συμβεί για τους μαθητές που θα πάνε την επόμενη χρονιά στην Α' Λυκείου, αφού αυτά τα παιδιά, οι μαθητές της Γ' Γυμνασίου, έχουν στη διάθεσή τους από τώρα τα θέματα της «τράπεζας» και θα τα έχουν στη διάθεσή τους όλη τη χρονιά μέχρι να δώσουν εξετάσεις, οπότε γι' αυτούς τα θέματα των εξετάσεων θα είναι γνωστά και διδαγμένα.

 

Επιπλέον, τα χιλιάδες κενά εκπαιδευτικών που είχαμε από την αρχή της χρονιάς έκαναν πολλούς μήνες να καλυφθούν και σε κάποιες περιπτώσεις δεν καλύφθηκαν και καθόλου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα στα περισσότερα σχολεία να υπάρχουν καθυστερήσεις στην κάλυψη της ύλης, η οποία όμως λόγω της «τράπεζας» έπρεπε πάση θυσία να καλυφθεί.

Αποτέλεσμα ήταν οι εκπαιδευτικοί να «τρέχουν» τελικά τα κεφάλαια με υπερεντατικούς ρυθμούς και οι μαθητές να μην προλαβαίνουν να αφομοιώσουν ό,τι διδάσκονται. Έμμεσα, ακόμα και το υπουργείο Παιδείας ομολόγησε ότι υπάρχουν σχολεία που δεν κατάφεραν τελικά να ολοκληρώσουν την ύλη σε κάποια μαθήματα. 

Γι' αυτό, εξάλλου, έδωσε τη δυνατότητα μόνο για φέτος να μπορεί να γίνει και δεύτερη κλήρωση θεμάτων από την «τράπεζα» σε κάποιο μάθημα, αν τα θέματα που κληρώθηκαν την πρώτη φορά εμπίπτουν σε ύλη που δεν έχει διδαχθεί.

Είναι, λοιπόν, αναγκαίο να δυναμώσει ο αγώνας για να καταργηθεί η «τράπεζα θεμάτων», να μη μετρήσουν οι εξετάσεις των μαθητών της Α' Λυκείου για την πρόσβασή τους με το νέο σύστημα, να μπει φραγμός στη γιγάντωση της παραπαιδείας και στην απώλεια του μορφωτικού χαρακτήρα του Λυκείου.

*Από τη στήλη  "ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ"  του  Ριζοσπάστη.